Fot. Tomasz Łaptaszyński www.laptaszynski.com
Fot. Tomasz Łaptaszyński www.laptaszynski.com
Termin „metafizyka” często kojarzony jest z mistyką, duchowością lub nawet religijnością. Łączenie metafizyki (nazywanej przez Arystotelesa „filozofią pierwszą”) z podobnymi kwestiami nie jest wprawdzie naganne, ale i nie jest uzasadnione bardziej niż w przypadku kojarzenia tych ostatnich z epistemologią, etyką oraz pozostałymi dziedzinami filozofii. Tym niemniej utrwalanie się poglądu o szczególności takiego związku w przypadku […]
Idea przywracania do życia wymarłych gatunków nie jest nowa. Najbardziej znana wizja ze świata popkultury dotykająca tego problemu to seria filmów Jurassic Park, w których przyglądamy się ożywionym na nowo dinozaurom zamkniętym w parku rozrywki. Trochę mniej ambitne, ale za to bardziej realne są pomysły przywrócenia do życia mamutów. W lutym 2017 r. światowe media […]
Sprawa aborcji ciągle wzbudza kontrowersje. W ubiegłym roku Komitet Inicjatywy Ustawodawczej „Stop Aborcji” złożył w Sejmie projekt ustawy całkowicie zakazującej przeprowadzania aborcji nawet w przypadkach płodów obciążonych ciężką chorobą lub gdy ciąża powstała wskutek czynu zabronionego. Z kolei Komitet Inicjatywy Ustawodawczej „Ratujmy kobiety” złożył projekt liberalizujący obowiązujące prawo i dopuszczający przerwanie ciąży bez ograniczeń do […]
Przypisywanie odpowiedzialności za zbrodnie wojenne jest problematyczne ze względu na złożony charakter tych czynów. Zaangażowanych w popełnienie takich zbrodni może być wiele osób, przy czym tylko część dokonuje ich bezpośrednio, natomiast udział innych polega na wydawaniu poleceń i rozkazów. Wiele pojawiających się w literaturze koncepcji odpowiedzialności za działania wojenne koncentruje się jednak na indywidualnym działaniu […]
Rozważmy hipotetyczną sytuację, w której złoczyńca, nazwijmy go Anton, imieniem bohatera książki i filmu To nie jest kraj dla starych ludzi, stawia nas w sytuacji rozgrywki o ludzkie życie (scenariusz ten został zaproponowany niedawno przez Setha Lazara w artykule Anton’s Game: Deontological Decision Theory for an Iterated Decision Problem). Anton ma zakładnika i – jak […]
Doskonale pamiętam trudności, jakie w dzieciństwie sprawiało mi rozpoznawanie bohaterów i bohaterek azjatyckich filmów o karate. Wydawało mi się, że wszyscy aktorzy wyglądają niemal identycznie. Fenomen ten, analizowany przez naukowców od przeszło pięćdziesięciu lat, nazywany jest często efektem innej rasy (ang. other-race effect). W literaturze naukowej zwykle przedstawiany jest on jako „odrębny” efekt psychologiczny, który […]
Pytanie: „Do czego przydaje się filozofia?” jest stawiane relatywnie często, a odpowiedzi bywają rozmaite – od sceptycznych zarzutów, wytykających niezliczonym i często hermetycznym filozoficznym wywodom brak konkluzywności, do pełnych pasji, złożonych argumentów, broniących filozofii i wskazujących jej użyteczność na przykład w codziennym postępowaniu. Rzadziej jednak stawiane bywa pytanie: „W jaki sposób oddziałuje na nas sam […]
Medycyna P4 to obok EBM (evidence-based medicine) jeden z najpopularniejszych skrótów we współczesnej bioetyce. Tajemnicze określenie P4 kojarzy się ze zdobyczami nowych technologii i cyfrowymi parametrami w stylu kino 4D czy model telefonu S6. Choć nieco zaskakujące, skojarzenie to jest całkiem słuszne. Medycyna P4 korzysta bowiem z dorobku najnowszych technologii biomedycznych i informatycznych, pozwalających uczynić […]
Na początku 2016 roku prowadzone we Francji badanie kliniczne I fazy, dotyczące substancji oznaczonej akronimem BIA‑10‑2474, zakończyło się śmiercią jednego z ochotników biorących udział w eksperymencie. Czterech innych uczestników doznało poważnych ubytków neurologicznych – najprawdopodobniej czeka ich trwałe kalectwo. Czy można było zapobiec tej sytuacji? A może badania kliniczne substancji będących potencjalnymi lekami zawsze muszą nieść […]
Zarówno w powszechnym odbiorze, jak i w kulturze czy nauce, religia wiązana jest z moralnością, a w konsekwencji, z kształtowaniem wzorców zachowań. W okresie oświecenia oraz u dziewiętnastowiecznych mistrzów podejrzeń dominował pogląd o szkodliwości religii. W ostatnich latach można zauważyć podkreślanie jej pozytywnego oddziaływania między innymi na zdrowie psychiczne i fizyczne, a także na moralność, […]
Najważniejszym źródłem aktów terroru popełnianych przez niektórych muzułmanów jest religia – to jedna z głównych tez książki Sama Harrisa Koniec wiary. Podobne stanowisko zajmuje Richard Dawkins w książce Bóg urojony. Zdaniem obu autorów główną przyczyną przemocy, której dopuszczają się niektórzy muzułmanie, jest fundamentalizm religijny, czyli konsekwentne trzymanie się podstawowych twierdzeń islamu. Jedno z tych twierdzeń […]
Mikroorganizm to sztuczna kategoria obejmująca obiekty należące do tak zróżnicowanych grup jak bakterie, wirusy czy drobne organizmy eukariotyczne, które łączy jedynie to, że są niewidoczne dla oka ludzkiego. Nauki biologiczne przez dłuższy czas pozostawały w przeświadczeniu, że wzajemne oddziaływanie mikroorganizmów z makrobami (wielokomórkowymi, dużymi organizmami jak koty czy psy) ma raczej charakter negatywny. Wraz z […]
